Mỗi khi nhắc đến bàn thờ sơn son thếp vàng, hầu như người Việt đều có thể dễ dàng tưởng tượng ra các ban thờ uy nghi, tôn nghiêm ở đền, chùa trên khắp đất nước. Đặc điểm nhận dạng bàn thờ sơn son thếp vàng là bàn thờ chân đứng, có rất nhiều hoa văn được chạm trổ tinh xảo trên 4 chân và xung quanh bàn thờ.
Đặc biệt, toàn bộ bàn thờ có màu đỏ rực hoặc đỏ sẫm. Các chi tiết chạm nổi đều được “mạ vàng” óng ánh. Tổng thể chiếc bàn thờ vừa toát lên sự uy nghi, linh thiêng, vừa thể hiện sự sang trọng và đặc biệt là mang đậm màu sắc truyền thống của nền văn hóa Việt.
Tuy nhiên, dù biết rõ hình dáng, màu sắc của bàn thờ sơn son thếp vàng, nhưng nhiều người vẫn rất băn khoăn về loại bàn thờ này. Các chi tiết “thếp vàng” có phải sử dụng vàng thật không? Hay bàn thờ sơn son thếp vàng dùng để thờ gia tiên trong nhà được không?
Trong bài viết này, đồ thờ tượng phật Nguyễn Tuấn sẽ giải đáp giúp bạn.
1. Bàn thờ sơn son thếp vàng có phải là dùng vàng thật không?
Để làm được một chiếc bàn thờ sơn son thếp vàng, người thợ cần trải qua các công đoạn như sau: Đầu tiên là người thợ phải chọn gỗ, sau đó đo đạc và đóng gỗ để thành hình bàn thờ. Tiếp đó là chạm trổ và lắp đặt các chi tiết trang trí.
Để sơn son, người thợ phải dùng các lớp nhựa cây sơn, quét chồng lên nhau thành nhiều lớp. Sau khi lớp nhựa sơn bao phủ hoàn toàn mặt gỗ và đạt được màu chuẩn thì mới thực hiện công đoạn thếp vàng bằng các lá vàng.
Vàng lá để dùng làm bàn thờ là vàng thật, tuy nhiên thường là vàng non. Tuy nhiên, đối với một số xưởng sản xuất bàn thờ nghệ nhân, người ta vẫn có thể đặt làm và sử dụng vàng chất lượng cao hơn để dát lên bàn thờ nhằm tăng giá trị và độ thẩm mỹ của sản phẩm.
2. Tiêu chuẩn chọn bàn thờ sơn son thếp vàng đẹp
Một chiếc bàn thờ sơn son thếp vàng đẹp phải đảm bảo các yếu tố: Hình dáng uy nghi, vuông vức. Các chi tiết trang trí chạm trổ sắc nét, tinh xảo và cẩn thận. Không có vết nứt hay các vết gồ nổi trên mặt gỗ. Gỗ được xử lý mịn màng, có độ bóng cao.
Đồng thời, lớp nhựa sơn lên rõ màu đỏ đậm, sáng. Lớp vàng thếp lên các chi tiết đảm bảo độ bóng, mịn, không bị nhăn hay nhám. Không những thế, bàn thờ sơn son thếp vàng đẹp còn phải đảm bảo độ bền, độ chắc của gỗ. Để lâu cũng không bị cong vênh, mối mọt.
3. Giá bàn thờ sơn son thếp vàng hiện nay
Bàn thờ sơn son thếp vàng hiện nay thường được làm từ các loại gỗ chất lượng cao, thậm chí là quý hiếm. Các chi tiết của bàn thờ cũng phải được chạm trổ hoàn toàn thủ công. Do vậy giá thành sản xuất thường cao hơn các loại bàn thờ thông thường.
Hơn nữa, để làm được một chiếc bàn thờ sơn son thếp vàng cũng mất rất nhiều công sức và thời gian. Nên giá thành của bàn thờ sơn son thếp vàng thường dao động từ vài chục triệu trở lên. Thậm chí, với những chiếc bàn thờ cổ, được lưu truyền lâu đời với các chi tiết chạm trổ cầu kỳ thì giá trị còn có thể lên đến cả trăm triệu.
4. Dùng bàn thờ sơn son thếp vàng để thờ cúng tại gia có phổ biến không?
Bàn thờ sơn son thếp vàng thường được sử dụng chủ yếu ở các đền, chùa – nơi có không gian thờ cúng thiêng liêng, trang trọng. Hoặc sử dụng tại các nhà thờ họ, nhà thờ tổ là những không gian chỉ dành riêng cho việc thờ cúng. Còn thờ cúng tại gia hiện nay thì không nhiều gia đình lựa chọn bàn thờ sơn son thếp vàng, tuy nhiên không phải là không có.
Thông thường, các gia đình có không gian thờ cúng riêng hoặc có nội thất theo phong cách Á Đông cổ điển mới sử dụng bàn thờ sơn son thếp vàng. Hơn nữa, bàn thờ sơn son thếp vàng thường có kích thước khá lớn. Cùng với đó là giá thành khá cao nên không nhiều gia đình phổ thông lựa chọn bàn thờ kiểu này để thờ cúng gia tiên.
Với điều kiện sống hiện nay của người Việt, bàn thờ sơn son thếp vàng không còn phổ biến trong đời sống nữa. Thay vào đó, người ta chuộng các mẫu bàn thờ hiện đại, bàn thờ đơn giản hơn. Vì các mẫu thiết kế bàn thờ hiện nay phù hợp với không gian sống và kiến trúc nội thất hơn các mẫu thiết kế cổ truyền.
Tuy nhiên, bàn thờ sơn son thếp vàng vẫn là một trong những món đồ thờ cúng không chỉ mang ý nghĩa tâm linh. Mà còn mang giá trị nghệ thuật cao. Rất phù hợp để sưu tầm hoặc sử dụng cho nhà thờ dòng họ, nhà thờ tổ hay điện thờ. Hiện nay, Đồ thờ Tượng Phật Nguyễn Tuấn cũng có cung cấp một số mẫu bàn thờ truyền thống phù hợp với đa dạng nhu cầu thờ cúng của quý khách.